Πέμπτη 6 Μαρτίου 2008

"Συμβολικά" και πόσο σημαντικό είναι αυτό!

Κορυφώνεται αυτές τις μέρες η ένταση και οι διαπραγματεύσεις για το θέμα των Σκοπίων. 'Η της Μακεδονίας. (όσοι θέλουν να το υποβαθμίσουν χρησιμοποιούν την πρώτη έκφραση και όσοι ανησυχούν για τις μελλοντικές επιπτώσεις, τη δεύτερη)
Μερικοί, υποβαθμίζοντας το θέμα, αναφέρονται στο όνομα, τη σημαία, της ονομασίες δρόμων και αεροδρομίων, τις πλατείες , τα αγάλματα μέχρι τον ... χαλβά, ως κάτι απλά διαδικαστικό, "συμβολικό". Υποστηρίζουν ότι η ουσία είναι αλλού! Η ουσία είναι όμως εκεί. Και θα ήθελα να φέρω ένα παράδειγμα που όλοι γνωρίζετε. Την τουρκική σημαία!








Μια σημαία που αντίθετα από αυτά που νομίζετε ότι γνωρίζετε δεν είναι τουρκική!
Δίχως την παραμικρή πρόθεση να προσβάλλω οποιονδήποτε, το σύμβολο του συμπλέγματος τού μηνίσκου με τον πεντάκτινο αστέρα,το γνωστότερο οθωμανικό και μουσουλμανικό εθνόσημο είναι περισσότερο ελληνικό απ' όσο μπορεί κανείς σύγχρονος να υποψιασθεί.
Μόνο ως πολεμικό λάφυρο μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στους Οθωμανούς. Ειδικότερα όταν μετά την άλωση της Πόλης (η οποία είχε μόνο "συμβολική" πλέον δύναμη και αξία και όχι γεωπολιτική καθώς η τελευταία είχε "αλωθεί" πλήρως πολύ πριν η Πόλη πέσει) και για να θεωρηθούν οι συνεχιστές της ιδέας της Βυζαντινής- Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας υιοθέτησαν πλήρως τα αρχέτυπα σύμβολά της!

  • Το Βυζάντιον, ή άλλως η πόλις του Βυζαντίου, ίδρυσε το 657 π.Χ. ο Βύζας από τα Μέγαρα, επικεφαλής ομάδας αποικιστών Έτσι κτίζει τη νέα πόλη, (στη θέση της σημερινής Κωνσταντινούπολης) και παίρνει το όνομά του, ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ.
  • Το 628 π.Χ. μια άλλη ομάδα Ελλήνων αποικιστών με αρχηγό το Ζεύξιππο εγκαθίσταται στην πόλη όπου και πάνω στην Ακρόπολη κτίζει το ναό της θεάς Ήρας, που γίνεται και η πολιούχος θεά. Στη συνέχεια, κτίζονται ισχυρότατα τείχη, στο κτίσιμο των οποίων βοηθούν ο Απόλλων και ο Ποσειδών και γι' αυτό ονομάστηκαν θεόκτιστα. Ο περίβολος των τειχών είχε 27 πύργους, με τον μεγαλύτερο εκείνον του Ηρακλέους και δύο μεγάλες πύλες που ο Ξενοφών ονομάζει επί το θράκιον.
  • Η πόλη αναπτύσεται γρήγορα και πλουτίζει διότι εισπράττει φόρους από τα πλοία που διαπλέουν το Βόσπορο. Έτσι σύντομα επεκτείνεται και προς την Ασιατική ακτή και καταλαμβάνει τη Βιθυνία, τη Δακτυλίτιδα λίμνη της Φρυγίας, αλλά και τμήμα της Μυσίας. Το Βυζάντιον, όπως και άλλες ελληνικές πόλεις, είχε την επίσημη σημαία του, η οποία ήταν κόκκινη και πάνω της είχε μια λευκή ημισέληνο και ένα λευκό αστέρι.

  • Η σημαία αυτή δείχνει να καθιερώθηκε ως επίσημη του κράτους περίπου το 341 π.Χ. όταν ο Φίλιππος ο Β΄, ο βασιλέας της Μακεδονίας και πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επεχείρησε την πολιορκία της πόλης. Τότε οι Βυζαντινοί με το στρατό των Αθηναίων, με επικεφαλή το Φωκίωνα, αλλά και με Κώους, Χίους, Ρόδιους και Πέρσες ακόμη, ανέκοψαν την ορμή του Φιλίππου. Από ιστορικές πηγές αναφέρεται ένα γεγονός που συνέβαλε αποφασιστικά ώστε νά ανακοπεί η ορμή του Φιλίππου και στη νίκη των Βυζαντινών. Αυτό ήταν το εξής: Ο Φίλιππος είχε επιλέξει μια σκοτεινή και συννεφιασμένη νύχτα, για να πολιορκήσει την πόλη, ενώ οι Μακεδόνες εκινούντο μέσα στη σκοτεινή νύχτα, αθόρυβα, ξάφνου, στην πιο κρίσιμη στιγμή, παραμέρισαν τά σύννεφα και εφάνηκε μια ολόλαμπρη λευκή σελήνη κι ένα αστέρι, οπότε οι Βυζαντινοί με όλους τους συμμάχους είδαν τον εχθρό και έτσι σώθηκε η πόλη. "Και μέλοντος ήδη αναδύεται εντός της πόλεως, σκότους όπως, ανέλαμψεν αίφνης η σελήνη, ενώ άφ' ετέρου και οι κύνες, αισθανόμενοι των υπορυττόντων, διήγειραν ωρυόμενοι δεινώς, την προσοχήν των φυλάκων. Αποτυχούσης δε ούτω της πράξεως, οι Βυζαντινοί, αποδόντες το θαύμα εις την φωσφώριον θεάν Εκάτην, το δε άγαλμα αυτής εν τω Βοσπορίω, λιμένι ιδρύσαντο, φωσφώριον αυτόν προσονομάσαντες και σύμβολον της πόλεως αυτών έλαβον, ως είπομεν ημισέληνο".
  • Εξ' αιτίας αυτού του γεγονότος η θεά Εκάτη ανακηρύσσεται προστάτης της πόλεως στην οποία στήνεται μεγάλο άγαλμα. Μαζί της τιμάται και η Άρτεμις με την ίδια σεληνιακή ιδιότητά της (ως σεληνιακή θεότης). Έτσι καθιερωνεται η κόκκινη σημαία να φέρει τη λευκή ημισέληνο και το λευκό άστρο. Προς τιμήν αυτού του γεγονότος, ακόμη κόβονται από τούς Βυζαντινούς χιλιάδες νομίσματα με την ημισέληνο και το αστέρι, για να μην ξεχαστεί η μεγάλη νίκη.










  • Η χρήση της ημισέληνου με το αστέρι είναι ευρύτατη κατά το διάβα των αιώνων στην περιοχή. Οι σχετικές πηγές βρίθουν πληροφοριών που δεν θεωρώ απαραίτητο να αναφερθούν εδώ. Η ημισέληνος βρίσκεται σε εμβλήματα, σημαίες ακόμα και σε αγιογραφίες, εικόνες και εκκλησίες σε ολόκληρο τον ελληνισμό. Για όποιον ενδιαφέρεται περισσότερο θα τον παραπέμψω σε βιβλιογραφία όπως το εξαιρετικό έργο των Ν. Μουτσοπούλου και Γ. Δημητροκάλλη, "Η Ελληνική Ημισέληνος" (Αθήναι, 1998)

Η Παρθένος όπως φανερώνεται στην αποκάλυψη.
Πατά στην ημισέληνο(σύμβολο της Αρτέμιδος) και
στεφανώνεται με δώδεκα αστέρια













Το ηλιοσεληνάτο έμβλημα σε εικόνες του Άγιου
Γεωργίου του Ξιφηφόρου



















  • Οι Οθωμανοί προσεταιρίσθηκαν την σημαία και την έκαναν λάβαρο του μουσουλμανισμού. Πολλές μουσουλμανικές χώρες υιοθέτησαν την ημισέληνο με το αστέρι στις σημαίες τους.
  • Το σύμβολο άρχισε διεθνώς να εκλαμβάνεται ως οθωμανικό από τις αρχές του 16ου αιώνα. Επίσημα ορίστηκε ως τουρκική σημαία η ημισέληνος και το άστρο το 1793. Το άστρο τότε είχε έξι κορυφες και όχι πέντε όπως σήμερα. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα στις αρχές του 20ου αιώνα η σημαία έγινε πράσινη.
  • Στη σημερινή οριστική της μορφή ορίστηκε από τον Κεμάλ Ατατούρκ με τη Διακήρυξη της Τουρκική Δημοκρατίας.
Η δύναμη της προπαγάνδας. Η δύναμη του συμβολισμού. Και μην ξανακούσω ότι δεν κρίνονται όλα από ένα πανί. Η συνήθεια και η πρόσφατη μνήμη είναι δυνατότερη από την ιστορική αλήθεια